Gà thả vườn (gà ta thả vườn) trước nay luôn được đánh giá cao do thịt gà dai, thơm, ngon, giàu dinh dưỡng. Vì thế, gà thả vườn thường có giá cao hơn gà được nuôi theo các hình thức khác (gà công nghiệp, gà nuôi nhốt,v.v). Những khi cao điểm và các dịp lễ tết, người nuôi gà thả vườn coi như trúng lớn. Còn lại, bình thường thì giá cả của gà thả vườn luôn ổn định nên người nuôi không phải phấp phỏng lo âu. Đó là lý do tại sao nhiều hộ gia đình chọn nuôi gà thả vườn để hướng đến nguồn thu nhập bền vững.

Có nhiều định nghĩa gà nuôi thả vườn khác nhau, nhưng ở đây, xin được đề cập hai kiểu nuôi chính là nuôi thả rông hoàn toàn (mô hình nuôi gà thả vườn truyền thống) và nuôi bán chăn thả.

Nhược điểm của mô hình nuôi gà thả vườn truyền thống

Mô hình nuôi gà thả vườn trước đây (bà con đều thả gà dưới tán cây và để gà tự do ăn ở, đi lại) có những lợi thế như: tận dụng được lợi thế đất đai, vườn đồi, phân, chất thải bón trực tiếp cho cây cối, gà vặt cỏ ăn nên không phải dọn vườn, gà bới giun nên xới xáo tốt cho cây. Tuy nhiên, cái hại của việc này nhiều khi còn lớn hơn cả mối lợi:

• Các chất gà thải ra thẩm thấu xuống đất cùng với tán cây tạo thành nơi lưu cữu, trú ẩn cho các mầm bệnh thích nghi, phát triển. Việc khử trùng tiêu độc khó thực hiện nên dịch bệnh dễ bùng phát.
• Để ngăn ngừa bệnh tật, nhiều khi phải tăng lượng thuốc thú y sử dụng, vừa làm chi phí tăng cao, vừa không tốt cho gà và ảnh hưởng đến chất lượng thịt.

Do đó, nhiều gia đình bà con nông dân hiện nay đã tìm đến mô hình nuôi gà thả vườn kiểu mới (kiểu bán chăn thả).

Có nhiều cách áp dụng mô hình này tùy theo điều kiện thực tế của từng gia đình và địa phương. Do vậy, bài viết chỉ xin giới thiệu với bà con mô hình chuồng nuôi do công ty gà giống Dabaco (Bắc Ninh) sáng tạo và giới thiệu đến các bà con nông dân là khách hàng mua giống gà của công ty, như dưới đây.

>> Tham khảo thêm bài viết:

• Chi phí đầu tư trang trại nuôi gà thả vườn
• Hướng dẫn làm chuồng nuôi gà thả vườn

Mô hình chăn nuôi gà thả vườn kiểu mới

Những đặc điểm cốt lõi của mô hình

• Khu sân chơi được láng vữa xi măng, lót nilon, trên đổ cát vàng 10 – 15 cm, được quét dọn, khử trùng thường xuyên
• Nền chuồng có hệ thống tạo nhiệt kiểu “bếp Hoàng Cầm”
• Sau mỗi lứa nuôi nền chuồng, khu sân chơi được dọn vệ sinh sau đó ngâm nước sát trùng 24 – 48h
• Diện tích cho gà từ 1 – 4 con / m2

Lợi ích mà mô hình mang lại

• Khu sân chơi cát được cách ly nên hạn chế triệt để trứng giun sán thâm nhập, bên cạnh việc thỏa mãn tập tính bới, tắm cát, phơi nắng của giống gà ta. Gà được bổ sung các khoáng chất từ cát.
• Hệ thống tạo nhiệt giúp giai đoạn úm tốn ít chi phí hơn, nền chuồng luôn khô ráo. Giai đoạn sau, dùng trấu ủ men vi sinh nên không phải dọn phân, giảm thiểu khí amoniac. Do đó, gà ít mắc phải các bệnh như hen, cầu trùng, bệnh về nấm và hô hấp nên không tốn chi phí cho kháng sinh, thuốc men. Có nông dân đã chia sẻ, mô hình này giúp gia đình anh tiết kiệm được trên 10 triệu đồng tiền chi phí thuốc thú y và thức ăn chăn nuôi trên mỗi 1.000 con gà.
• Việc sát trùng nền chuồng và khu sân chơi giúp triệt tiêu gần như hoàn toàn các mầm bệnh.
• Mật độ gà không đông đúc giúp cho gà có không gian vận động. Theo đó, gà lớn nhanh, mạnh khỏe và thịt săn chắc hơn.

>> Tham khảo thêm bài viết: Lịch tiêm phòng bệnh cho gà thả vườn

Bên cạnh những lợi ích trên, mô hình này cũng không đòi hỏi nhiều chi phí đầu tư. Một nông dân ở Thái Nguyên cho biết, gia đình anh chỉ phải bỏ ra vài chục triệu đồng để đầu tư chuồng trại nuôi 5.000 con gà. Trong khi đó, đại diện của công ty sáng kiến ra mô hình này cho biết để nuôi thả vườn 1.000 con gà ta, bà con chỉ cần có 250m2 đất và chuẩn bị kinh phí xây dựng tầm 30 triệu đồng. Nếu đem so sánh với chi phí nuôi gà trắng (400 – 500 triệu đồng) thì đây quả là một sự hiệu quả xét về vốn đầu vào.