Chi Ngỗng (danh pháp khoa học là Anser) bao gồm ba loại lớn: ngỗng trời, ngỗng xám và ngỗng trắng. Chi Ngỗng phân bố chủ yếu ở Bắc bán cầu. Vào mùa hè, một vài loài cư trú và sinh sản ở những môi trường ẩm ướt và thưa cây cối vùng cận Bắc cực và ôn đới lạnh, một vài loài sinh sản xa hơn về phía nam ở vùng ôn đới ấm. Vào mùa đông, chúng di trú về phía nam.

Hiện nay chi Ngỗng được coi chứa 10 loài còn sinh tồn. Trong đó loài có kích thước lớn nhất là ngỗng xám cân nặng 2.5 – 4.1kg, loài nhỏ nhất là ngỗng Ross nặng 1.2 – 1.6kg. Chi Ngỗng có đặc điểm chung là chân màu hồng/da cam, mỏ màu hồng/da cam/đen. Chúng có lông bụng và mặt trên lông đuôi màu trắng. Cổ, thân, cánh có màu xám/trắng. Ngỗng sống trong tự nhiên là loài ăn cỏ ở các vùng đất lầy lội, nhưng cũng có thể kiếm ăn ở các vùng đất khô. Nhờ các chân màng nên chúng bơi lội rất tốt, khi bơi chúng thường lặn cắm đầu xuống để tìm kiếm các loại cỏ mọc trong nước. Các cặp ngỗng sinh sản thường sống chung cả đời. Mỗi lần ngỗng mẹ đẻ 3 – 8 trứng và ấp trong vòng 21 – 30 ngày.

Có hai loài trong chi Ngỗng có tầm quan trọng trong thương mại, do chúng đã được thuần hóa để trở thành ngỗng nhà. Đó là ngỗng nhà châu Âu được thuần hóa từ ngỗng xám, và ngỗng nhà châu Á và một vài giống ngỗng nhà châu Phi có nguồn gốc từ ngỗng thiên nga.

Giá ngỗng thương phẩm và ngỗng giống các loại hiện nay

Những năm gần đây, do sự phát triển của xã hội, mức sống của người dân được nâng lên, đi cùng với nó là nhu cầu được thưởng thức các món ăn ngon. Ngỗng là sản phẩm thịt bổ dưỡng, nếu được chăn thả trong tự nhiên ăn cỏ và rau xanh ngoài cánh đồng sẽ đảm bảo được vệ sinh an toàn thực phẩm, nên được nhiều người quan tâm tìm mua tiêu thụ và các hộ đầu tư chăn nuôi. Về cơ bản, trên thị trường hiện nay ngỗng giống và ngỗng thịt có các loại chính như sau:

Ngỗng trời

Đây là loài hiếm nhất trong các loại ngỗng ở Việt Nam. Ngỗng trời do có chất lượng thịt thơm ngon và giàu dinh dưỡng nên được nhiều khách khắp các nơi ưa chuộng nhưng chúng thường chỉ xuất hiện trong các buổi tiệc quan trong hoặc được dùng làm quà biếu tặng với các gia đình khá giả. Chính vì ngỗng trời khá kén chọn đối tượng sử dụng nên cho đến nay, loài ngỗng này chưa được phát triển rộng rãi như các loại ngỗng thương phẩm khác.

Ngỗng trời tự nhiên ngày càng hiếm. Bên cạnh đó chúng có đặc tính sinh sản rất ít 4 – 7 trứng/con mái/năm. Tỉ lệ ấp thành công lại không cao như các giống ngỗng khác. Và hầu hết ngỗng con không sinh đẻ cho tới khi đạt 3 – 4 năm tuổi. Những đặc tính này khiến giá cả của loại ngỗng này lại càng cao. Hiện giá ngỗng thương phẩm bán tại trang trại rơi vào khoảng hơn 1 triệu/con, trung bình mỗi con nặng 4 – 5kg, thời gian nuôi trung bình 6 – 7 tháng. Giá ngỗng trời giống khoảng 350 – 600 nghìn đồng/con.

Ngỗng sư tử

Ngỗng sư tử giống và ngỗng sư tử thịt thương phẩm hiện nay được rất nhiều người tìm mua và chăn nuôi vì chất lượng thịt và giá trị dinh dưỡng cao. Nhiều nhà hàng khách sạn lớn dùng thịt loại ngỗng này trong thực đơn chính dành cho khách nước ngoài. Giá bán ngỗng thịt sư tử hiện nay dao động trong khoảng 100 đến 150 nghìn đồng/kg.

Đặc điểm bên ngoài của ngỗng sư tử như sau: bộ lông màu đen, mỏ màu đen, đầu to, mắt nhỏ màu nâu xám, mào nhô trên trán màu nâu đen giống như bờm sư tử. Phần trên cổ có yếm da, thân hình dài vừa phải, ngực khá to nhưng hẹp. Con cái trưởng thành có khối lượng 5 – 6kg, con đực có khối lượng 6 – 7kg. Năng suất trứng 55 – 70 quả/con mái/năm. Thời gian nuôi 4.5 – 5 tháng.

Ngỗng lai

Ngỗng lai là sản phẩm phổ thông của loài ngỗng, được nhiều hộ đầu tư chăn nuôi. Các nhà hàng nhỏ và vừa thường chọn nhập thịt dòng sản phẩm ngỗng lai để làm thực đơn. Sản lượng ngỗng lai thành phẩm hiện nay phần nào cung ứng được nhu cầu của người mua, song trong thực tế đây là mặt hàng vẫn còn khan hiếm, chưa đáp ứng được nhu cầu tiêu thụ ngỗng hiện nay của thị trường.

Ngỗng lai khi trưởng thành có trọng lượng khoảng 4 – 4.5kg/con. Thời gian nuôi khoảng 4 tháng là có thể xuất chuồng. Giá bán trung bình của ngỗng lai thịt khoảng 120 – 135 nghìn đồng/kg.

Ngỗng ta (ngỗng cỏ)

Do giá trị dinh dưỡng và chất lượng thịt/trứng của loại ngỗng ta kém hơn nhiều so với ngỗng trời, ngỗng sư tử và ngỗng lai, vì vậy nhu cầu sử dụng ngỗng ta thương phẩm cũng ít hơn so với các loại ngỗng khác.

Vì ngỗng ta đẻ trứng với số lượng lớn, khả năng nhân đàn rất nhanh nên số lượng đàn ngỗng ta hiện nay đã vượt qua nhu cầu sử dụng thực tế. Chất lượng thịt lại kén đối tượng khách hàng, kể cả người tiêu dùng gia đình hoặc các nhà hàng khách sạn nên mặc dù giá cả rất rẻ, khoảng 110 – 120 nghìn đồng/kg ngỗng ta rất khó bán. Ngỗng ta khi trưởng thành có trọng lượng 3 – 3.5kg. Thời gian nuôi khoảng 3 – 3.5 tháng.

Bảng giá bán các loại ngỗng

Dưới đây chúng tôi xin dưới thiệu phần tổng hợp bảng giá của các loại ngỗng hiện nay trên thị trường.