Chim bồ câu là một trong những thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao nhất trong số các loài gia cầm, cũng là một vị thuốc nhiều công dụng trong đông y. Nhu cầu về thịt chim bồ câu liên tục tăng trong vòng 10 năm qua do những lo ngại về vấn đề thực phẩm bẩn. Do đó, nuôi chim bồ câu đang dần trở thành hướng đi tiềm năng cho bà con nông dân. Có 2 mô hình nuôi chim bồ câu phổ biến, bài viết trước chúng tôi đã giới thiệu về kỹ thuật chim bồ câu nhốt chuồng. Bài viết này, bà con hãy cùng tìm hiểu cách nuôi chim bồ câu thả rông!
Cách nuôi chim bồ câu thả rông
Nuôi chim bồ câu thả vườn là mô hình mà người nuôi chỉ đóng chuồng và để cho bồ câu tự do sinh hoạt như ngoài thiên nhiên. Đây là mô hình đã xuất hiện ở Việt Nam từ thế kỉ 19, khi ấy các nhà vương giả nuôi chim bồ câu thả rông để làm cảnh, phổ biến nhất là giống bồ câu Pháp và bồ câu ta.
Theo phương pháp nuôi này, người nuôi cần đóng một “chung cư” cho đàn chim bồ câu với các trang bị cơ bản như phân ra từng ô, lót ổ đẻ hoặc có thể đặt thêm máng thức ăn nếu cần thiết. Thậm chí chuồng nuôi cũng có thể được sơn màu tươi sáng như một ngôi nhà thực sự.
Theo thời gian, giá trị thương mại của chim bồ câu ngày càng gia tăng. Với những ưu điểm của một mô hình “sinh thái” thì thịt chim bồ câu nuôi bằng phương pháp thả vườn đang rất được người tiêu dùng quan tâm, do được nuôi chủ yếu bằng thức ăn tự nhiên, thịt chim ngon, săn chắc do được bay nhảy như ngoài tự nhiên. Theo đó, giá thịt bồ câu thả vườn cũng luôn cao hơn các loại bồ câu nuôi bằng phương pháp nuôi nhốt nghiệp khác.
Kỹ thuật nuôi chim bồ câu thả vườn
Làm chuồng nuôi
Điều đầu tiên cần lưu ý là xác định vị trí đặt chuồng và chọn hướng hợp lý. Chuồng nuôi chim bồ câu cần thoáng mát, khô ráo và nhiều ánh sáng. Vật liệu làm chuồng chủ yếu là ván gỗ tự nhiên hoặc tre nứa. Sau đó chúng ta tiến hành đóng chuồng theo các thông số kĩ thuật tham khảo bên dưới:
- Kích thước chuồng: Dựa trên số lượng ô chuồng để tính ra kích thước chuồng, cần lưu ý là phần mái phải che được mưa để tổ chim không bị ướt.
- Kích thước ô chuồng: Có rất nhiều thông số kĩ thuật cho mỗi ô chuồng, tuy nhiên kích thước trung bình thường là 40x40x40cm hoặc 50x50x50cm để đủ tạo không gian thoải mái, thoáng mát cho chim sinh hoạt.
- Giá đỡ chuồng: Để tránh mối đe dọa từ các loại gây hại cho chim như chuột, rắn… thì chuồng nuôi chim bồ câu thả rông thường được đặt trên một giá đỡ cao hơn mặt đất. Người nuôi có thể lựa chọn chiều cao giá đỡ sao cho thuận tiện việc theo dõi và chăm sóc đàn chim. Chiều cao khuyến nghị thường là 0,7 -1,5m.
- Sơn trang trí: Chuồng chim bồ câu thường được sơn và trang trí với màu sắc tươi sáng, phổ biến nhất là màu xanh da trời. Nước sơn sẽ tăng độ bền cho gỗ và có thể thu hút thêm cả chim từ nơi khác đến.
Các vật dụng cần thiết bên trong chuồng
Sau khi hoàn thành giai đoạn đóng chuồng và đặt theo hướng đã chọn thì người nuôi cần hoàn thiện “ngôi nhà” cho đàn chim.
- Lót ổ đẻ: Đây là yếu tố rất quan trọng trong việc phát triển đàn chim. Đặc biệt là phải làm 2 ổ riêng biệt vì chim bồ câu vẫn đẻ trứng trong quá trình nuôi con. Kích thước ổ thường có đường kính 20-25cm và cao 8cm. Ổ lót bằng rơm và phải sạch sẽ. >> Tham khảo thêm bài viết: Kỹ thuật nuôi chim bồ câu sinh sản
- Đặt máng thức ăn và nước uống: Đối với mô hình này thì không cần trang bị máng cho từng ô chuồng mà bạn có thể đặt một máng lớn cho cả đàn. Vị trí đặt gần chuồng và phải cao ráo, sạch sẽ, thường xuyên vệ sinh, thay thức ăn cũng như nước. Đặc biệt là chim bồ câu rất thích tắm nên cần có máng nước tắm.
Thả chim bồ câu
Phương pháp nuôi chim bồ câu thả rông có một nhược điểm đó là có thể bị hao hụt số lượng lớn vì nhiều lí do như chim bỏ đi, bị săn bắn trộm… Do đó, giai đoạn thả chim mang tính quyết định trong mô hình này.
Sau đây là một số kinh nghiệm từ những người đã từng nuôi chim bồ câu thả rông:
- Nếu mua bồ câu ra ràng về nuôi thì phải nhốt khoảng 4-5 ngày rồi mới thả.
- Đóng chuồng và trang trí sơn cho thật đẹp sẽ tăng cơ hội giữ đàn
- Nếu nuôi bồ câu đã trưởng thành thì nên chọn mua cặp bồ câu sắp đẻ nuôi nhốt tạm thời. Khi bồ câu đẻ xong thì thả ra sẽ không bỏ đi.
- Khi bắt thêm bồ câu khác về thì nhốt chung 3-4 ngày rồi thả ra thì sẽ không bỏ đi. Vì bồ câu là loài có tính bầy đàn rất cao.
Chăm sóc chim
Công việc chăm sóc chim bồ câu theo phương pháp thả rông rất đơn giản vì chủ yếu là chim sống theo bản năng tự nhiên. Điều quan trọng nhất là theo dõi đàn chim để phòng ngừa và chữa trị bệnh vì mô hình này có nhược điểm là chim dễ mang mầm bệnh về và lây cho đàn. Chuồng chim bồ câu cần được dọn dẹp thường xuyên để đảm bảo vệ sinh, có thể là 1 tuần/lần.
Ngoài ra, việc bổ sung thức ăn cho đàn chim cũng là điều cần thiết, đặc biệt là các chất khoáng, muối và sỏi nhỏ được trộn theo công thức 85% khoáng Premix, 5% muối NaCl, 10% sỏi đường kính <0.5cm.
Mặc dù khi đóng chuồng chúng ta đã làm giá đỡ để hạn chế loài gây hại nhưng cũng nên kiểm tra thường xuyên để hạn chế rủi ro và bảo vệ đàn chim.
Tiềm năng của mô hình nuôi chim bồ câu thả vườn
Mô hình nuôi chim bồ câu thả rông được đánh giá là cho ra chim thương phẩm có chất lượng cao hơn nhiều so với mô hình nuôi chim bồ câu nhốt. Vì chim sinh sống theo bản năng tự nhiên và có không gian bay lượn nhiều nên chất lượng thịt rất tốt. Do đó cho ra giá trị thương phẩm cao.
Hiện nay, mô hình này thường nuôi 2 giống là bồ câu ta và bồ câu Pháp. Người nuôi có thể bán chim giống và chim thịt với mức giá khá ổn định.
- Chim bồ câu ta: 55,000 -65,000/chim ra ràng và 200,000 – 250,000/cặp chim giống
- Chim bồ câu Pháp: 60,000 – 75,000/chim ra ràng và 300,000 – 400,000/cặp chim giống.
>> Tham khảo thêm bài viết: Giá các giống chim bồ câu ở Việt Nam
Tuy nhiên mô hình này cũng có một số nhược điểm như khó quản lý đàn, dễ bị lây bệnh từ ngoài tự nhiên. Đây là những điểm cần khắc phục để đạt được hiệu quả kinh tế cao nhất.
Tóm lại, phương pháp nuôi chim bồ câu thả vườn là một mô hình rất có tiềm năng để phát triển vì được người tiêu dùng rất ưa chuộng. Tương tư như việc so sánh gà thả vườn và gà công nghiệp thì bồ câu nuôi thả cũng có giá trị tương tự. Do đó, nếu quản lý đàn tốt, tiêm phòng đầy đủ, đúng lịch thì đây hứa hẹn sẽ là một mô hình “vàng” để phát triển kinh tế.
Mua bồ câu